Vitamine E in paardenvoeding

Auteur – Sylvia van der Hoek, dierenarts

Functie en opname vitamine E

De belangrijkste functie van vitamine E is dat het werkt als antioxidant. Het beschermt het lichaam tegen schade door zuurstofradicalen, stoffen die ontstaan bij de celstofwisseling en schade kunnen toebrengen aan de cellen. Deze zuurstofradicalen ontstaan ook in de spieren tijdens training, door de antioxidant werking zorgt vitamine E voor het behoud van een goede spierfunctie en helpt het om bepaalde spierziekten te voorkomen.

Paarden kunnen zelf geen vitamine E aanmaken, het is dan ook een essentiële vitamine dat moet worden opgenomen vanuit de voeding. Er is veel variatie in de hoeveelheid vitamine E in voedermiddelen, in vers gras is de hoeveelheid relatief hoog maar bij de verwerking tot en opslag van hooi en voordroogkuil gaat veel verloren. Bij de verwerking tot hooi en voordroogkuil gaat 30 tot 80% van de hoeveelheid vitamine E verloren en tijdens de opslag verdwijnt de vitamine E al na enkele maanden volledig.

Tekort aan vitamine E

In de loop van de winter, zal de hoeveelheid vitamine E in het ruwvoer afnemen en kunnen tekorten ontstaan. In eerste instantie kan dit worden opgevangen, doordat in het lichaam een beperkte hoeveelheid vitamine E wordt opgeslagen. Met name in de wintermaanden, wanneer er geen vers gras meer beschikbaar is, lopen paarden het risico om een tekort aan vitamine E te ontwikkelen, zeker wanneer de behoefte aan vitamine E groter is door bijvoorbeeld stress, training, dracht of ziekte. Ook paarden die gedurende het voorjaar en de zomer geen toegang hebben tot vers gras, hebben een verhoogd risico op vitamine E tekort.

Gevolgen van een vitamine E tekort

Bij een tekort aan vitamine E kan spierschade optreden, dit kan zich uiten in pijnlijke spieren, stijfheid en een vertraagd herstel na trainingen. Bij het optreden van spierbevangen spelen meerdere nutritionele factoren een rol, een tekort aan vitamine E is een van de factoren die ervoor zorgt dat het paard een grote kans heeft om spierbevangenheid te ontwikkelen.

Bij bepaalde aandoeningen is de behoefte aan vitamine E verhoogd, zoals bij EMND, EPM, PSSM of terugkerende spierbevangenheid. Als deze paarden onvoldoende vitamine E binnenkrijgen kunnen de symptomen van deze spier- en zenuwaandoeningen verergeren.

Aanvullen vitamine E

Om de hoeveelheid vitamine E in het rantsoen aan te kunnen vullen, kan gebruik gemaakt worden van voedermiddelen waaraan vitamine E is toegevoegd of van supplementen. Er kan hierbij gekozen worden voor vitamine E in natuurlijke vorm (d-alfa-tocoferol) of in de synthetische vorm (dl-alfa-tocoferol). De in de natuurlijke vorm is het meest actief en wordt het best opgenomen, het is echter gevoelig voor oxidatie. De synthetische vorm van vitamine E wordt minder goed opgenomen en is minder actief, wel is het stabieler en blijft dus beter behouden in het voer. Bij gebruik van synthetisch vitamine E zal een hogere dosering gebruikt moeten worden om de gewenste activiteit en opname te bereiken.

Heeft jouw paard extra vitamine E nodig?

  • Staat jouw paard op stal of paddock en weinig/geen toegang tot weidegang?
  • Wordt jouw paard (intensief) getraind?
  • Is jouw paard drachtig of melkgevend?
  • Heeft jouw paard EMND, EPM of terugkerende spierbevangenheid?
  • Is er aan de hand van een voeranalyse een tekort aan vitamine E aangetoond in het rantsoen?

Bonpard paardenvoeders

Bonpard heeft een aantal producten ontwikkeld ter aanvulling op het ruwvoer en ter ondersteuning van paarden met spierbevangenheid, waarbij een verhoogde behoefte is aan vitamine E. Beide voeders bevatten de synthetische vorm van vitamine E in toereikende hoeveelheden.

Bij paarden die alleen gevoerd worden met ruwvoer, kan Bonpard Forage toegevoegd worden aan het rantsoen. Dit supplement bevat een combinatie van mineralen en vitaminen, waarmee tekorten uit het ruwvoerrantsoen opgelost worden. Voor paarden met terugkerende spierbevangenheid is Bonpard Muscle ontwikkeld, waaraan ook vitamine E is toegevoegd. Bonpard Muscle is ook geschikt voor paarden met PSSM. Bij gebruik van Bonpard Muscle wordt een plantaardige olie toegevoegd aan het rantsoen, wat een bron is van vitamine E en een positieve bijdrage levert aan de opname hiervan. Hoewel spierbevangenheid vrijwel nooit direct veroorzaakt wordt door een tekort aan vitamine E, is het wel een factor die aan de ontwikkeling hiervan kan bijdragen. Ook wordt geadviseerd om bij voorkeur een grotere hoeveelheid vitamine E aan te bieden aan paarden met spierbevangenheid, vanwege de anti-oxidatieve werking (dagelijks 3-5 IU per kg lichaamsgewicht).

Wist je dat je dierenarts je kan adviseren? Een gerichte en complete aanpak geeft het beste resultaat.

Bronvermelding

Harris, P. A., and J. L. L. Rivero. “Nutritional considerations for equine rhabdomyolysis syndrome.” Equine Veterinary Education 29.8 (2017): 459-465.

Geor, Raymond J., Manfred Coenen, and Pat Harris. Equine applied and clinical nutrition: health, welfare and performance. Elsevier Health Sciences, 2013.

Müller, C. E. “Impact of harvest, preservation and storage conditions on forage quality.” Forages and grazing in horse nutrition (2012): 237-253.

paard eet uit hand