Waarom het gebit invloed heeft op de vertering van het paard
Auteur – Michelle Bakker
“Een gegeven paard niet in de bek kijken” is een Nederlands gezegde dat bij velen bekend staat, maar in de realiteit… is de “bek” van het paard heel belangrijk om goed naar te kijken. Een paard heeft maar liefst 36 tot wel 40 tanden (bij hengsten), waaronder sterke snijtanden om planten af te scheuren en meegroeiende kiezen om planten fijn te malen. Het paard heeft hierdoor een uitstekend gebit wat past bij een plantaardig dieet. Wanneer het gebit niet naar behoren functioneert, heeft dit grote gevolgen voor de vertering én gezondheid van het paard.
Het belang van goed kauwen op ruwvoer
Het gedomesticeerde paard heeft de afgelopen eeuwen veel veranderingen doorgemaakt, zowel in zijn rantsoen, huisvesting, maar ook genetisch. Door deze veranderingen, hebben paarden periodieke gebitscontroles en behandelingen nodig van een paardentandarts. Een goede functie van gebit is op alle leeftijden van belang. Het gebit en met name het kauwen, is de eerste stap van vertering van het voedsel.
“Paarden kauwen wel 40.000 keer per dag op een rantsoen van hooi en pony’s zelfs nog veel meer!”
Het kauwen is essentieel om het vezelrijke voedsel te verkleinen. De bovenkaak is iets breder dan de onderkaak, waardoor er een malende werking ontstaat tijdens het kauwen. Hierdoor kunnen na verloop van tijd scherpe randen ontstaan. Deze moeten gevijld worden om te voorkomen dat de mond pijn gaat doen van scherpe tanden, waardoor paarden niet meer kunnen eten. Paarden met een slecht gebit kunnen proppen gaan maken en half gekauwd voedsel uit de mond laten vallen tijdens het eten. Gebitsaandoeningen worden geassocieerd met een slechte body condition score, eerdere koliekaanvallen, diastema’s (een spleet tussen aangrenzende tanden of kiezen) en een golf-, smooth- en step-gebit. Als gevolg hiervan kunnen zieke en slecht afgesleten tanden, zoals bij het oudere paard, het vermogen van het paard om (ruw)voer te verteren beperken.
Vertering van ruwvoer bij paarden met gebitsproblemen
De behoefte van ruwvoer blijft, paarden zullen ondanks een verminderd functionerend gebit, ruwvoer blijven eten. Ruwvoer, zoals hooi, wordt daardoor onvoldoende gekauwd doorgeslikt (bij ernstige casussen kan dit leiden tot slokdarmverstoppingen) en gaat via de slokdarm naar de maag. De verteringssappen in de maag dragen bij aan de vertering van het voedsel, maar door de te grote oppervlakte van de voerdelen is dit minder efficiënt dan wanneer het voedsel is fijngemalen tijdens het kauwen. Vanuit de maag gaan de voerdelen door naar de dunne darm. Doordat de voerdelen nog steeds te groot zijn, is de dunne darm niet in staat om alle voedingsstoffen op te nemen. Grote voerdelen stromen hierdoor door naar de blinde- en dikke darm van het paard. In dit gedeelte van de darm zijn vooral gezonde bacteriën heel actief om vezels af te breken tot energie. Ook hier zorgen de niet fijngekauwde vezels ervoor dat de bacteriën niet efficiënt te werk kunnen gaan. Uiteindelijk worden de te grote vezels niet verteerd en worden ze via de endeldarm samen met de mest uitgescheden. Niet verteerde voerdelen/vezels in de mest zijn daarom een symptoom van gebitsproblemen. Door het nutriënten verlies in zowel de dunne- als blinde- en dikke darm, kunnen gebitsproblemen leiden tot vermagering.
Advies van Bonpard voor paarden met gebitsproblemen
Bonpard adviseert om paarden met gebitsproblemen (wanneer dit mogelijk is) fijn zacht hooi of indien beschikbaar/mogelijk vers gras te voeren. Fijn hooi en gras is minder vezelrijk en is voor paarden met gebitsproblemen makkelijker te kauwen dan bijvoorbeeld grof hooi. Naast het hooi en/of gras, kan indien nodig, een makkelijk verteerbare muesli gevoerd worden zoals Bonpard Senior.
Bonpard Senior, een compleet paardenvoeder
Bonpard Senior is een complete en makkelijk verteerbare muesli die alle voedingstoffen bevat die het (oudere) paard nodig heeft. Voor paarden met gebitsproblemen kan de muesli nat gemaakt worden en worden gevoerd als slobber, wat het kauwen makkelijker maakt. De ingrediënten in Bonpard Senior zijn mechanisch voorbehandeld, dit betekent dat ze verhit, vermalen of geplet zijn, waardoor ze als het ware zijn “voorgekauwd”. De dunne darm is dan direct in staat om alle voedingsstoffen uit het voer op te nemen, ook als het paard het voer niet goed heeft gekauwd. Klachten zoals koliek, diarree of mestwater worden voorkomen doordat er geen doorstroming plaatsvindt van grote voerdelen van de dunne darm naar de blinde- en dikke darm. Naast goed verteerbare vezels, eiwitten en vetten, bevat Bonpard Senior nog meer aanvullende ingrediënten om het oudere paard te ondersteunen, zoals pre- en probiotica. Bonpard Senior is geschikt voor het oudere paard, maar kan ook worden ingezet bij volwassen paarden met tijdelijke of chronische gebitsproblemen die hierdoor zijn vermagerd.
Heeft jouw paard gebitsproblemen?
Neem contact op met jouw dierenarts/paardentandarts! Jouw dierenarts/paardentandarts kan jouw paard onderzoeken en vaststellen wat de oorzaak is van de gebitsproblemen. In het behandelplan voor jouw paard kan een passend dieetvoeder opgenomen worden. In het geval van gebitsproblemen kan Bonpard Senior een uitstekende keuze zijn. De dierenarts/paardentandarts kan ook beoordelen of jouw ruwvoer passend is voor jouw paard en een voeradvies op maat maken.
Verkoopt jouw dierenarts Bonpard? Bekijk hier onze verkooppunten!
Bestel Bonpard eenvoudig online via jouw dierenarts!
Bonpard is verkrijgbaar direct via jouw dierenarts, maar sinds 2023 heeft Bonpard in samenwerking met de (jouw) dierenarts nu ook de mogelijkheid om Bonpard producten gemakkelijk thuis of op stal laten bezorgen. Bestel direct via onze webshop, geef aan wie jouw dierenarts is en je bestelling wordt direct aan huis of op stal geleverd!
Bestel nu alle dieetvoeders en aanvullende diervoeders eenvoudig via onze webshop.
